Déjeuner sur l'herbe, photo publicitaire Renault

Het streven naar een nieuw objectiviteit was mooi, maar het leverde geen brood op. In de eerste jaren moest Doisneau zich gedwongen ook bezig houden en zichzelf onderhouden door middel van commerciële fotografie. Ik vind het ook voor die tijd zeker geen vooraanstaand werk. Bovenstaande foto is één van zijn eerste bekende reclame fotografie. Voor het automerk Renault. Zo werd vroeger geprobeerd een auto te verkopen. Leuk omdat het zo kneuterig is. Geen meesterwerk maar wel een leuke nostalgische foto. Het is een goed voorbeeld dat ook de allergrootsten onderaan begonnen zijn. Daarom laat ik deze foto ook zien. Niemand begint met zijn beste foto's. De huidige generatie fotografen vergeten dat wel eens. Eerst moet je als fotograaf heel veel foto's maken en ervaring opdoen. Ook door middel van foto's maken die je eigenlijk liever niet zou willen maken of waar niet je interesse naar uitgaat. Je moet als beginnend fotograaf ergens mee starten. Van niet fotograferen wordt je niet beter. Deze commerciële fotografie is de basis geweest voor zijn latere werk. Waaronder de meest beroemde foto vans Doisneau: De kus voor het stadhuis. Le baisser de l'Hotel de Ville. Die laat ik later zien. Maar een ding is wel zeker. Doisneau had wel oog voor zoenende mensen. Dat komt in zijn hele oeuvre steeds weer terug.

Le baiser de Pont-Neuf (1950)

Doisneau breekt niet meteen door als fotograaf. Dat duurt nog enkele jaren. En doorbreken is eigenlijk een te groot woord. Hij doet waar zijn passie ligt. De echte richting heeft hij snel gevonden.Mensen, arm, rijk, zwervers mooi of lelijk Doisneau fotografeert ze allemaal zolang het maar interessante foto's oplevert. Waar je langer naar blijft kijken. Bovenstaande foto van het zoenende stelletje uit 1950 was in die tijd redelijk shockerend. Zoenen deed je niet zomaar in het openbaar. Dat deden alleen ordinaire mensen. Toch aan de kleding te zien lijken het geen ordinaire mensen te zijn. De vrouw ernaast kijk verbaast toe. Geïrriteerd? Het zou kunnen maar het is niet echt waarneembaar. De foto laat ook niet zien of de toekijkende dame geshockeerd is. Wel is het een zeer sterke foto. Qua compositie en het verhaal. Ook nu nog heb je als je ernaar kijkt iets van:" zo, die durven"

De verhalen in Doisneau's foto's kunnen alle kanten opgaan. Het aandacht vragen of vastleggen van armoede, humor maar ook ironie en nostalgie. Ik laat meerdere foto's van hem zien in deze blog en let ondertussen ook op hoe hij altijd enige afstand houdt tot het onderwerp. Dit is de persoonlijke stijl van Doisneau. Door de afstand die hij houdt stralen zijn foto's ook altijd een soort rust uit.

Place du Marché Saint Honoré (1945)

Kleine verhaaltjes vastleggen is de specialiteit van Doisneau. Bovenstaande foto is er zo één. De een kijkt naar de ander en dan is er ook nog een ander persoon die ook weer toekijkt. Wat doen ze? Niets. En toch is er een verhaaltje. Er gebeurd iets. Zijn het buren? Is de vrouw gewoon een klant van de triperie? We zullen het nooit weten en het blijft een onbeantwoord verhaaltje. De twee lachen wel naar elkaar. Dus je zou mogen aannemen dat ze elkaar wel kennen. Ook dit was nog steeds de tijd dat je niet zomaar even breeduit kon lachen naar een vrouw op straat. Vandaar dat ik denk dat ze elkaar wel kenden. De foto is gemaakt net na de tweede wereld oorlog en misschien verklaart dat mede de wat lossere sfeer. Met recht een stukje herwonnen vrijheid en de daarbij behorende vrolijkheid. Hoe het ook zit, met een heel klein beetje kon Doisneau al een interessante foto maken. Voor mij het grote verschil tussen Cartier Bresson en Doisneau. Doisneau is minder van de grote momenten maar meer van het alledaagse leven.

Le baiser de l'Hotel de Ville (1950)

De Kus. De foto der foto's van Robert Doisneau. Wie kent hem niet? In elke pottenwinkel is deze foto wel terug te vinden. Henri Cartier Bresson en Robert Doisneau hadden één ding gemeen met elkaar. Ze waren beiden vaak op straat bezig met fotografie. Waar Henri Cartier Bresson uitblonk in het vastleggen van het moment, zijn de foto's van Doisneau meer verhalend. Opvallend is wel dat zijn bekendste foto ook een foto is van... het moment. Dat is markant.

Dat je dit soort foto's niet zomaar maakt mag duidelijk zijn. Een leven lang op straat in Parijs en haar buitenwijken en soms ook wel eens op het Franse platteland, maar altijd binnen Frankrijk en nog veel liever gewoon in Parijs fotograferen. Zo is er ook een hele mooie serie door hem gemaakt in de Auvergne, vlakbij waar ik woon. Prachtig werk van boeren 60 jaar geleden. Gedurende zijn gehele oeuvre zie je vaker dezelfde plakken terug in zijn foto's. Doisneau wist waar hij het zoeken moest. Zoals een gemiddeld persoon 's ochtends naar zijn werk gaat, ging Doisneau de straat op met zijn camera. Vaak zal hij met niets zijn thuis gekomen. Maar al die uren, dag en jaren leverden opeens bovenstaande foto op. Van alweer.... zoenende mensen. Erg grappig hoeveel foto's hij heeft gemaak van zoenende mensen. Al die andere zoenende foto's waren een soort voorstudie. De een beter dan de andere, maar toen ineens deze! Jaren van jezelf ontwikkelen, iedereen kennen, de plekken kennen, overal aanwezig zijn en veel zoeken en scherp kijken. Foto's komen nooit zomaar. Ook Robert Doisneau moest er hard voor werken. Zeker weten.

Na een leven lang vol met fotografie stier hij in 1994 en liet hij een omvangrijk archief na met 450.000 negatieven. Slechts enkelen ervan waren in kleur. Het Amerikaanse tijdschrift Fortune had daar ooit heel veel geld voor over om Doisneau één keer van zijn geliefde zwart wit materiaal en werkwijze af te halen om een serie in kleur te kunnen plaatsen. Doisneau maakte een uitzondering op zijn eigen werkwijze maar schakelde daarna weer direct terug naar zwart wit. Hij vond dat zonder kleuren een verhaal beter te vertellen is. Zwart wit, de kracht van een verhaal vertellen. Robert Doisneau, een groot fotograaf met kleine verhaaltjes.

De foto's die ik heb geplaatst is een bijzonder willekeurige selectie om een beetje een beeld te geven van de man. Iedere foto had willekeurig vervangen kunnen worden door een andere.