Digitale Fotografie Vakantie

Patrick Kijkt

RAW fotografie

Tijdens mijn cursussen leer ik iedereen, maar dan ook echt iedereen om geen RAW te gebruiken. Ik heb daar vele redenen voor. Pedagogische, maar ook hele andere. De belangrijkste is wel dat je met alleen maar gebruik van RAW bestanden nooit echt leert fotograferen.

Redenen hiervoor zijn:
  1. Eerst leren fotograferen en daarna kun je alsnog op RAW gaan fotograferen mocht je daar dan nog behoefte aan hebben.
  2. Echt fotograferen (JPEG) is veel leuker dan RAW fotograferen.
  3. Met RAW fotografie leer je niet fotograferen
  4. Wat „ze” ook zeggen, RAW is niet de manier. Laat „ze” maar kletsen. „Ze” zijn mensen die zelf hun techniek niet onder controle hebben.
  5. 90% van de RAW fotograferende mensen hebben geen verstand van kleuren en witbalans
  6. En „ze” gaan het ook nooit meer leren.
  7. Een echte foto haal je uit je camera en niet uit Photoshop.
Zo kan ik nog een hele lange tijd doorgaan. Ik kan misschien wel 64 redenen bedenken waarom niet met RAW te fotograferen. En slechts 1 waarom wel met RAW te fotograferen!

Raw is namelijk een ietsiepietsie beter dan JPEG. Dat is de enige echte reden. Nu denken jullie misschien, maar je schreef toch net dat we juist geen RAW moeten gebruiken. Ja dat is ook zo, maar het verhaal is nog niet klaar. Raw zorgt namelijk voor de gebruikers ervan voor een soort schijn veiligheid. Ik kom de laatste tijd steeds meer mensen tegen die ook met RAW fotograferen. Zelfs sommige van mijn eigen cursisten! Ik heb het ze niet goed geleerd, want ze zijn toch op RAW gaan fotograferen. Een nederlaag voor mij? Ja misschien wel. Dat ze het doen vind ik niet erg. Maakt mij niet uit. In principe zouden ze het nu wel moeten kunnen na zoveel cursussen. Nee, waarom ik er wel van baal is het feit dat de bewuste RAW cursisten nog steeds te onzeker zijn. Ze gebruiken RAW om twee andere redenen. Het blijkt iedere keer weer.

  1. Ze denken dat ze veel meer belichting speelruimte hebben en het allemaal makkelijker achteraf kunnen redden.
  2. Ze hebben geen verstand van kleur, vaak is hun witbalans verkeerd en met RAW heb je daar allemaal geen last van. Dat breien ze achteraf wel recht.

Reden 1 is slechts gedeeltelijk waar. De belichting speelruimte van RAW is slechts een 5-10% groter. Dat is nog niet eens 1/3 stop belichting speelruimte winst. Dus als de geschoten JPEG goed is moet de RAW exact hetzelfde geschoten worden anders kom je er alsnog niet uit met de RAW opname. Dan bijten je hogen lichten alsnog uit. Schijn veiligheid dus. „Ze” wanen zich veilig, maar het is niet zo.

Raw fotografen zijn niet gewend om kleuren aan te passen en er actief mee te werken. Goed kijken naar LCD scherm en of monitor om te zien wat „ze” aan het doen zijn en hoe ze dit eventueel kunnen verbeteren. Een rood zweempje wordt vaak over het hoofd gezien. Groen zweempjes zijn nog lastiger te herkennen. En een beetje te geel dat zien ze nog wel, maar ja die automatische witbalans werkt zo lekker... dus waarom zou je actief met je witbalans of graden Klevin werken? Dat doen „ze” ook al achteraf.
Als „ze” nooit actief met hun witbalans werken wordt kleurzwemen herkennen en oplossen wel erg lastig. Je hebt er namelijk geen omkijken naar met RAW fotografie. Dat komt pas achteraf. Pas in Photoshop wordt er voor het eerst naar witbalans gekeken. Kennelijk is Photoshoppen leuker dan fotograferen. Jammer. Ik heb dat gedeelte dus niet over kunnen brengen. Dat een perfecte foto uit je camera toveren veel leuker is dan een uur Photoshoppen. Maakt mij dat een slechte leraar?

Nee, echt niet! Ik ben een kei van een leraar! Eigenwijs volgens velen en ja dat ben ik ook, maar ik heb wel altijd gelijk. Altijd? Ja bijna altijd. Ieder mens maakt wel eens een foutje zo ook ik, maar niet op dit gebeid. Nee, de verbazing en verwondering zit bij mij hierin dat ik mij afvraag bij sommige cursisten die echt wel goed kunnen fotograferen, waarom? Ik weet het antwoord al, maar die geef ik pas later. Waarom zijn staan ze nu opeens op RAW fotograferen? Waarom mag ik niet zien dat ze stiekem wel op RAW fotograferen? Zou ik boos worden, echt niet! Ik ga „ze” alleen weer proberen te overtuigen om het niet te doen. „Ze” worden er namelijk geen betere fotografen van. Wel betere Photoshoppers. Maar daar ging het niet over.

Dus iedereen mag fotograferen van mij zoals ze willen als „ze” het maar goed doen. En dat is dus met 90% van de RAW fotograferende mensen niet het geval. „Ze” maken de overstap om dat de hele wereld roept dat RAW fotografie het beste is. Helemaal waar, maar dan moet je wel ontzettend goed kunnen fotograferen. Anders heeft het geen zin. Die laatste paar procentjes daar gaat het om en die luisteren het nauwst. Geen millimeter speelruimte heb je om je fouten te kunnen veroorloven. Raw fotografen gebruiken wel om die reden dus RAW. Er valt meer en makkelijker te herstellen. Niet dus! Er is niemand die „ze” dat verteld. Ja, ik wel. Maar kennelijk hebben alle forums, tijdschriften en andere opleidingen meer effect op de gemoed toestand van „ze”. „Ze” doen het toch, openlijk of stiekem. Jammer alleen dat ik het altijd kan zien. Altijd. Nee niet in de exif gegevens daar staat het niet in. Maar ik weet donders goed wat mogelijk is en wat niet. En ik zie aan een foto wat er getrruct is of niet. Mij truc je niet zomaar.

De echte truc is en blijft nauwkeurig fotograferen. Check na iedere verandering je histogram. Bekijk je hoge lichten scherm. Wat zie ik aan informatie. Zit mijn histogram er nog in? Zie ik knipperende plekjes in mijn foto op het LCD scherm? Dat is de normale werkwijze. Dan weet je waar je mee bezig bent. Voor iedereen die bij mij een cursus heeft gevolgd een normale werkwijze. Niemand komt ermee weg om het anders te doen. Ja als „ze” weg zijn. Thuis gaan ze toch stiekem op RAW fotograferen. Op jacht naar nog mooier foto’s. Tot zover klopt de gedachtengang en werkwijze nog steeds. Maar RAW fotograferen maaakt „ze” sloppy, oftewel slordig. Stapje voor stapje en beetje voor beetje. Histogrammen worden niet meer regelmatig gecontroleerd. Hoge lichten schermen worden niet meer bekeken. Want „ze” redden het wel met gebruik van RAW. En op dag een staan „ze” weer zover af van wat „ze” werkelijk zouden moeten doen en werken dat er eigenlijk niets meer over is. Het zijn weer doodgewone slechte fotografen geworden.

Eerder vertelde ik al dat ik het antwoord wist op de vraag waarom „ze” op RAW gaan fotograferen. De bovenstaande paragraaf geeft het antwoord. De truc is nauwkeurig blijven belichten en altijd na iedere verandering je histogram en/of hoge lichten scherm controleren. Als je dat doet heb je geen RAW nodig of als je dat doet kun je juist wel met RAW gaan fotograferen want je weet wat je aan het doen bent. En je hebt alles onder controle. Mist je maar checkt en controleert. En pas dan ga je profiteren van de meerkleuren die RAW levert ten opzichte van JPEG. De extra te winnen belichting speelruimte winst is zo klein. Daar hoef je het niet voor te doen. RAW fotografie is een schijn veiligheid.

Ik heb „ze in alle formaten en soorten voorbij zien komen. Afgestudeerd, in het derde, vierde of tweede jaar van een opleiding met aan het einde een diploma, mijn eigen opgeleide cursisten die denken dat RAW toch beter is of het er stiekem naast doen.. En zo kan ik ook wel weer even verder gaan. Mij maakt het niet uit. Ik word niet boos of wat dan ook. Het ergste wat je kan overkomen is dat ik je als een verloren schaap ga bezien.

Check je histogram en check je hoge lichten scherm is de les van deze blog. En als je alles doet zoals het moet en heel erg goed bent mag je van mij lekker op RAW fotograferen. Want pas dan kun kun je voor de volle 100% RAW gaan. Dan moeten alle andere zaken daarvoor wel perfect in orde zijn.